*پنجره ای رو به خدا*

✍ معرفی یادمان دهلاویه (یادمان شهید چمران)

دهلاویه روستایی است در جنوب شرقی بستان و جنوب رود سابله که در ضلع شمالی بستان–سوسنگرد قرار دارد.
فاصله ی این روستا تا سوسنگرد 11 کیلومتر و تا بستان 15 کیلومتر است. مدافعان دهلاویه ده روز سرسختانه در برابر دشمن مقاومت کردند تا اینکه در 24 آبان ماه 1359 توانی برای مقاومت باقی نماند و دشمن با اشغال دهلاویه خود را به سوسنگرد رساند.
در 26/3/1360 رزمندگان ستاد جنگ های نامنظم به فرماندهی دکتر مصطفی چمران (وزیر دفاع وقت)در عملیاتی مشترک با ارتش و سپاه، دهلاویه را آزاد کردند اما دشمن با حملات خود دوباره این روستا را اشغال کرد.
هنگامی که دکتر چمران برای معرفی فرمانده جدید عازم دهلاویه شد، در پشت کانال این منطقه (مکان فعلی یادمان ) بر اثر اصابت گلوله ی خمپاره به شدت مجروح شد و هنگام انتقال به بیمارستان سوسنگرد به شهادت رسید. دشمن بعد از این عملیات با وجود در اختیار داشتن دهلاویه آن را تخلیه کرد و در غرب آن مستقر شد. به این ترتیب روستای دهلاویه از نیروهای دشمن خالی شد در حالی که در تصرف ایران نیز قرار نداشت.
این منطقه در 27/6/1360 و در عملیات «شهید آیت الله مدنی» آزاد شد و غرب دهلاویه از آن هنگام تا عملیات طریق القدس خط مقدم نیروهای خودی بود.
یادمان شهید چمران در سال 1374 در فاصله 400 متری غرب دهلاویه ساخته شد و ده سال بعد نیز شهید گمنام در محوطه مرکزی این یادمان به خاک سپرده شد. این یادمان در مساحتی بالغ بر 440 مترمربع ساخته شده و دارای ردیف پلکانی به یک برج به صورت چهار گوشه است که با کاشی هایی در داخل آن که فرازی از سخنان گهربار امام خمینی(ره) بر روی آن منقش شده است.
این یادمان علاوه بر کتابخانه، نمایشگاهی نیز دارد که تصاویر و اسناد دوران کودکی، نوجوانی و جوانی و مبارزات دکتر چمران در لبنان، همچنین تصاویر ایشان در جبهه های نبرد تا لحظه ی شهادت در آن به نمایش گذاشته شده است.

رهبر معظم انقلاب در پنجم فروردین سال 1385 با حضور در مشهد شهید چمران و مزار شهید گمنام، رنگ و بوی خاصی به این مکان دادند.